Vandaag is het zover. De toekomst is aangebroken. Volgens de film "Back to the future-II" dan natuurlijk. Het is volop in het nieuws en we kijken terug op wat in 1989 gedacht werd over het jaar 2015. De serie van films spelen in 1955 - 1985 - 2015 en tot slot 1885. 
Wat is er wel van terecht gekomen en wat niet? ​Kijk hier even voor een totaaloverzicht.

• De film gaat uiteraard over Doc die zich in een vliegende auto verplaatst, met brandstof van afval, en over Marty McFly die in 2015 op een vliegende skateboard op de vlucht slaat. Het vliegend skateboard en de vliegende auto zijn inmiddels wel als prototype ontwikkeld... De toekomst is inderdaad aangebroken.​

De toekomst is dichterbij dan we denken: Solarteam TU Eindhoven deed mee met de Solar Challenge met een "gezinsauto". Foto's: @SolarEHV

Gisteren heb ik mijn kast op mijn werk opgeruimd; we gaan intern weer eens verhuizen. De zomerperiode blijkt daarvoor telkens een goed moment, want het is een minder drukke tijd met weinig afspraken en oplevering van studieresultaten. De stapels tekeningen die we voor de verkeersveiligheidsaudits hebben geplot en gebruikt kunnen weg. Maar daarnaast staat daar ook het bakje "De verkeerskundige leeshoek" met de vaktijdschriften. Ook die stapel kijk ik maar eens door. Ik kom koppen met grote letters op de kaften tegen, zoals "Files zijn een keuze", "Smart mobility als antwoord op de veranderende wereld", "Opleidingen - jongeren herkennen de charmes van het vakgebied niet", "Manifest veilig fietsen", "Fietsparkeren in de cloud". Huh (?), dit laatste artikel sla ik maar eens open - het blijkt over de technische oplossingen voor het management en betaling via de OV-chipkaart van de fietsenstalling door gebruikers te gaan. OK, waar gaat het vakgebied naar toe? 

Ik moet onderkennen dat ik een groot deel van de artikelen in de vakbladen niet gelezen heb. Een aantal heb ik vluchtig bekeken bij het doorbladeren destijds. Een enkel artikel heb ik wel gelezen en lees ik nu nog eens terug zoals het eerst genoemde artikel "Files zijn een keuze". Het staat in Vitale Stad, jaargang 2011 nr. 1. In het artikel wordt in 2011 voorspeld dat de files weer zullen toenemen zodra de economie weer aantrekt. Dat hebben we afgelopen jaren inderdaad op het hoofdwegennet zien gebeuren. Het artikel gaat ook in op het destijds ingezette beleid om de stad meer te verdichten zodat ruimtegebruik beperkt wordt én openbaar vervoer en het fietsen een betere kans maken. Het strengere parkeerbeleid moest de automobiliteit naar het stadscentrum beteugelen. Ten aanzien van dit laatste komen vanuit een aantal gemeenten al weer geluiden om het betaald parkeren in het centrum af te schaffen. In de Engelse stad Cardigan leidde een storing aan de parkeermeters gedurende een maand tot een spectaculaire omzet bij de winkeliers. Het gratis parkeren heeft wel degelijk een positief effect op de omzet van winkeliers die het in deze tijden van toenemende bestellingen via Internet zwaar hebben.

Wat ook opvalt in de vakbladen is de aandacht voor de fiets. Fietssnelwegen, fietsparkeren, vergevingsgezinde fietspaden, fietsstad van Europa (Kopenhagen), fiets, fiets, fiets. Ook op de social media is het een hot item. Natuurlijk, de Tour de France waar Robert Gesink (6e) en Bauke Mollema (7e) werden speelt op de achtergrond ook een rol. 

Drie artikelen trokken afgelopen maand mijn bijzondere aandacht. 

TWEE
Ook mijn 'chef', Rolf Pieck, leverde recent een bijdrage met het signaleren van een trend: "Het vakgebied staat op een kantelpunt". De eerste uitspraak in dit artikel is direct een binnenkomer: "De individualisering van mobiliteit is in volle gang. Het vakgebied moet zich aanpassen of wordt gemarginaliseerd door grote commerciële partijen". Wordt het vak overgenomen door anderen? Blijkbaar is er geld mee te verdienen - waarom zouden commerciële partijen zich anders gaan bemoeien met ons vakgebied? 

DRIE
Dan tot slot de blog van Richard van Hooijdonk, trendwachter, met de titel The Internet of Things: Gaat internet het fileprobleem oplossen? In de blog wordt ingegaan op de visie van de Britse toezichthouder Ofcom (toezichthouder en mededingingsautoriteit voor de Britse communicatie-industrie) dat:
"The Internet of Things in de komende 10 tot 30 jaar het fileprobleem op zal gaan lossen....". 
In de blog wordt gesteld dat de transportsector als eerste gaat profiteren van The Internet of Things omdat het soepeler laten verlopen van verkeersstromen de economie stimuleert en de verkeersveiligheid wordt verbeterd. De infrastructuur en voertuigen gaan met elkaar communiceren... Dat las ik vandaag ook hier nog weer: Internationaal testcentrum zelfrijdende auto komt naar Flevoland. 
Het effect in de stad van deze ontwikkeling zal zijn dat iemand sneller een lege parkeerplaats vindt en dus meer tijd heeft om te winkelen en geld uit te geven.  

SLOT
Het vakgebied zal dus wel moeten meebewegen met wat de maatschappij vraagt en aan technologische mogelijkheden biedt. Wat dat betreft staan we op een kantelpunt door de diverse technologische ontwikkelingen. 
Als aanpassen niet lukt, dan is het vak inderdaad ten dode opgeschreven. 

Maar dat laten we toch niet gebeuren? Beweeg mee en ga voor een vernieuwd vakgebied!

Vandaag, 26 september 2014, was iedereen in rep en roer over de veertien nieuwe verkeersborden die per 1 januari 2015 van kracht worden.
Update begin januari 2015: invoering wordt uitgesteld tot 1 juli 2015.

Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu blijkt in het geheim veertien nieuwe verkeersborden te hebben ontwikkelt die binnenkort van kracht worden. 'Niemand' bleek op de hoogte; zelf de ANWB was volgens Metro niet op de hoogte. Metro noemt het een Tsunami aan nieuwe borden. ANWB meldt dat het in het januarinummer van Kampioen aandacht zal geven aan de nieuwe borden. Eerder lukt niet...

Gedurende de dag komt er steeds meer los en worden de borden meer en meer besproken. Op Twitter, Nu.nl, Parool (wijst naar Verkeerspro) en vervolgens ook bij RTLnieuws en bij NOS zelfs met instructievideo voor in het Journaal. Iedereen lijkt elkaar te willen informeren. Op diverse sites wordt geduid en uitgelegd. Het lijkt niet op te kunnen. Zelfs Geenstijl.nl besteed er (grappig) aandacht aan. 

De Minister komt op in het journaal van RTL en hakkelt zich door de uitleg van de nieuwe borden heen. "Meer duidelijkheid" en "verkeersveiligheid verbeteren" zijn haar kernwoorden, maar verder komt ze niet. John Boender van CROW vertelt op Radio1 waarom het nodig is, hoe de trambaan straks start en eindigt met een nieuw verkeersbord, dat de borden aansluiten op de fietspadborden (blauw en wit) en dat inhalen van tractoren op provinciale wegen gevaarlijk is. Hij haalt de kastanjes voor de Minister uit het vuur.
Overigens was Verkeerspro.nl de eerste die al op 24 september, twee dagen eerder dan deze grote mediahype, twee berichten op de site plaatste met uitleg en duiding. Waarvoor hulde. 

De vraag blijft wel: "is dit nu de nieuwe communicatiestrategie van het ministerie?" 
Dus: Zoveel mogelijk achter de schermen doen; zelfs zonder belangrijke partners als ANWB er bij te betrekken, op 15 september 2014 stilzwijgend een besluit publiceren op www.rijksoverheid.nl en dan afwachten? Het duurt 8 tot 10 dagen, maar dan pakt de media het toch nog op en werkt  zich op één dag voor je in het zweet om het nieuws voor je te verspreiden. Zonder dat je er zelfs maar één persbericht aan hebt besteed? CROW blijkt wel op de hoogte en wordt ingezet om het verhaal te verduidelijken. De Minister blijft hakkelend achter.

In Nederland zijn per hoofd van de bevolking veel fietsen beschikbaar; zelfs zoveel dat er meer (bruikbare) fietsen in Nederland zijn dan dat er mensen wonen. In 2011 rapporteerde de Fietsersbond dat er 18 miljoen fietsen zijn en dat 13,5 miljoen inwoners van 4 jaar of ouder een fiets bezit (84%). Elke fietsbezitter heeft daarmee gemiddeld 1,3 fiets in de schuur staan (Fietsersbond).
Veel minder mensen hebben een auto tot hun beschikking. Omgeslagen naar huishoudens is het autobezit bij de 5,3 miljoen huishoudens in Nederland ongeveer 70%. Dus op elke 10 huishoudens hebben er 7 een auto voor de deur staan. Per inwoner is het autobezit de laatste jaren (gestegen naar) 47% (CBS).

Een fiets is dus in Nederland eigenlijk altijd wel beschikbaar, maar de knelpunten en fileberichten gaan eigenlijk altijd over de infrastructuur voor de auto. Fietsfiles en fietsinfrastructuur zijn niet in beeld en komen alleen in de winter aan de orde als het fietspad niet schoongeveegd is en er sneeuw is blijven liggen.

Als je dus aan het einde van de maand geld wil overhouden dat op je bankrekening wordt overgemaakt, dan moet je thuiswerken of met een ander vervoermiddel reizen. Per metro ben ik net zoveel aan een dagkaart kwijt dan dat een spitsmijding per dag 'oplevert'. Dat schiet dus niet op.
Ik heb mij dus voorgenomen om op de dagen dat ik geen afspraken heb én het redelijk goed fietsweer is, naar kantoor te gaan fietsen; momenteel is dat gemiddeld 2 keer per week.

De route tussen huis en kantoor is 19 kilometer en loopt dwars door de stad. Dan zou je denken: veel verkeerslichten, hindernissen, moeilijk. Dat valt eigenlijk reuze mee. Totaal ontmoet ik vier verkeerslichten én de Maastunnel. Verder is de route VRI-vrij en fiets ik via solitaire fietspaden, door woonwijken, langs de Maas en langs Kralingse Plas.

De Maastunnel is een ander verhaal. Met fiets en al op de roltrap naar beneden vergt enig oefenen, dan 550 meter fietsen en met de roltrap omhoog; als die het doet. Vanwege onderhoud is de roltrap niet altijd in gebruik en dan is het in de rij voor de lift (5 á 6 fietsers tegelijk) behoorlijk lang wachten. In september 2014 komt de nieuwe ketting om deze oude houten roltrap weer optimaal te laten functioneren.

De fietstocht vergt voor mij iets meer dan een uur. Opvallend is dat ik eigelijk altijd tegen de wind in fiets - zowel 's ochtends als 's avonds. Dat is best vreemd. Toch is het lekker om even niet in de auto te zitten en snel naar werk of huis te rijden. Even los van het drukke verkeer op de snelwegen.

Ach, fietsen is geen prestatie. Iedereen kan het en heeft in principe een fiets.
Maar waarom pakt dan niet iedereen de fiets als het niet (al te) ver fietsen is naar je werk?

Als ik vandaag na een goede nachtrust in het appartement beneden kom, zijn de twee collega’s al op en druk bezig achter hun laptop. Pardon? Het is zondagmorgen kwart over zeven. Wat is er aan de hand? Rogier blijkt al druk te zijn omdat vanmorgen Craig, het hoofd van de adviesgroep Transport UK-north uit Engeland arriveert. Steve is al druk omdat Craig zijn directe baas is en hij hem welkom wil heten. OK, twee drukke collega’s dus die nog niet ontbeten hebben. Om half acht stapt Craig het appartement binnen na een directe vlucht uit London. Ik heb hem in 2008 in Birmingham ontmoet tijdens een kennismaking tussen de NL- en UK-collega’s. Hij is geen steek veranderd.

Geen printer?
Na mijn ontbijt reizen Steve en ik naar het kantoor. We moeten nog de presentatie printen en andere dingen die we vanmorgen uitdelen aan de klant. Vandaag gaan we naar het kantoor van Hyder, het adviesbureau uit de UK dat de stad Jeddah heeft ingehuurd om de vier projecten aan te besteden en te begeleiden. Uiteraard hebben we op het moment suprême problemen om de draadloze printer aan de praat te krijgen. Dat is altijd zo als de wet van Murphy om de hoek komt kijken. Maar deze printer blijkt ook e-mails te kunnen verwerken! De eerste PDF rolt er geprint en wel uit – dat is dus de manier in dit kantoor… Om 11 uur hebben de we afspraak op het kantoor van Hyder, dat in het stadhuis gehuisvest is. Het stadhuis staat aan de andere kant van de stad en is een half uur rijden; zegt Ghylem, onze chauffeur. Natuurlijk is deze zondag hier een gewone werkdag en is het (weer) druk in de stad; alsof het een maandagmorgen in Nederland is. 

Iedereen gaat naar het werk en de files stapelen zich op. Ghylem weet uiteraard een binnendoor route, maar dat weten meer (taxi)chauffeurs… Tegen 11 uur zien we het stadhuis in de verte liggen – maar moeten nog wel even een  4-strooks rotonde passeren (10 minuten vanwege  al dat weven op de rotonde en een politieagent die de boel even stilzet) waar ze met 6 rijen dik doorheen willen. Ook ontmoeten we nog een verkeerslicht (130 seconden rood). We komen pas na 11 uur aan. 

Niet welkom?
Er is hier geen hoofdingang of ingang voor bezoekers. De ‘voordeur’ is alleen voor de burgemeester in het pand aangebracht. Wij moeten via de parkeergarage en meelopen met de stroom ambtenaren We lopen met hen mee en gaan via een achteraf deurtje naar binnen. Je zou het bij een eerste bezoek niet direct vinden, maar Ghylem wijst ons de weg. Er is hier ook geen receptie in het stadhuis waar je je aanmeldt en de gastheer je ophaalt. Nee, hier zit een bewaker die medewerkerspasjes “controleert” of de “uitnodigingspapieren” voorzien van stempels en handtekeningen wil zien (die we enkele dagen voorafgaand aan het bezoek eigenlijk hadden moeten regelen, maar niet wisten dat dat moest). Beide toegangs-bewijzen hebben we niet en dat blijkt ook niet erg te zijn. Van Rogier begreep ik dat niemand die papieren heeft omdat het teveel gedoe is. Bezoekers en ambtenaren lopen gewoon door langs de bewaker; die kijkt niet eens…. Dus ook wij lopen met een stalen gezicht door het poortje en we zijn binnen! We gaan met de lift naar de 10e etage. In de lift staan allemaal Saoediërs met baarden en snorren in witte jurken en rood-witte hoofddoeken op. Steve en ik voelen dat we uit de toon vallen met ons colbert en stropdas. Best warm eigenlijk, ineens lange mouwen en een stropdas omgeknoopt. Op etage 8 stapt nog iemand in en zegt ‘yawmoeka said’. De hele lift, behalve Steve en ik, antwoorden vrij hard in koor ‘yawmoeka said’ - goedemorgen. Steve en ik kijken elkaar aan. OK, dat is dus gebruik hier.

Geen koffie?
We stappen om 11.15 uur het kantoor van Hyder binnen. Ze huren een deel van deze etage en we staan direct op de werkvloer waar 10 mensen onverstoord doorwerken. Niemand kijk op en niemand vraagt met wie we een afspraak hebben. OK, toch even afstappen op zo’n doorwerker en we worden mee genomen naar de hoek van de L-zaal. Nog zo’n zaal met doorwerkers en aan het eind ervan staat een hok met daarin de baas, Brett. Een forse man uit Wales (Steve heeft hem even gecheckt op LinkedIn) die de boel hier duidelijk onder controle heeft. We maken kennis. De eerste vraag van hem is of we een beamer nodig hebben. Ja dus. Die hebben ze niet. OK, in een kantoor met zo’n 30 man (ook hier geen vrouwen) is dus geen beamer beschikbaar?? Vreemd. 

Maar, er kan wel een beeldscherm geregeld worden…. Ja, prima – doe dat dan maar. Ergens van een nog leeg bureau wordt een beeldscherm losgetrokken en wij lopen alvast naar het vergaderzaaltje. We starten de boel op en zijn binnen enkele minuten klaar. Waar blijft de rest? Naast Brett verwachten we nog drie mensen, maar niemand komt opdagen, ook Brett is verdwenen. We wachten en wachten en kijken de zaal met doorwerkers over. Waar blijven die lui en waarom laten ze hun gasten wachten? Is het tactiek? Is het laten zien wie de baas is? OK, daar komen ze (pas). We starten dus daadwerkelijk om 11.30 uur. Gastheerschap moeten ze echter nog leren. Geen kan koffie of thee, zelfs geen fles water voor de dorst. Ik krijg langzaam warme oksels in dit jasje met dasje.

Steve doet de introductie en Brett hakt er meteen vijf minuten op in. Of we weten hoe het er hier aan toegaat en dat de infrastructuur in Jeddah grote aanpassingen nodig heeft en dat hij veel van ons als
verkeersveiligheidsauditors verwacht. De toon is gezet. We lopen onze presentatie door en blijken wat open deuren in te trappen; iets dat Steve in de introductie al heeft aangegeven. Er schuift ineens een vijfde man aan. OK, welkom. Er ontstaat toch een levendige discussie over wat wij denken dat nodig
is en de vijf mannen onderschrijven dat gelukkig. Er blijkt toch iets van een gezamenlijk doel te zijn: verbetering van de huidige infrastructuur en van de verkeersveiligheid. Ook wordt onderkend dat de rijopleiding, educatie en het verkeersgedrag van de Jeddah-ers moet veranderen én de politie meer moet
handhaven en bonnen uitdelen. Gedurende het overleg voel ik m’n oksels steeds meer gaan klotsen. Wat heb ik het warm. Maar tegen het einde van de presentatie nog m’n jasje uitdoen? Dat doe ik natuurlijk niet.

Na afloop van het overleg schudden we handen en weg zijn de mannen. Wij blijven verbouwereerd achter. Niet napraten of nog wat nader kennismaken? De vijf mannen hebben blijkbaar belangrijker dingen te doen. Ik kijk naar buiten en vanaf de 10e etage heb ik een mooi uitzicht over de omgeving. Dit was dus de kennismaking met de opdrachtgever. Buiten doe ik snel m’n stropdas af en jasje uit. Het is alweer mooi weer het het blijft maar warm. Rogier en Craig halen ons op en we rijden naar het airco-appartement. Gelukkig tijd om even op een lagere lichaamstemperatuur te komen.

Geen kamelen?
Vanmiddag heb ik eindelijk even vrijaf. Het werk is gedaan. Ik turf de dagen: vanaf maandag 5 mei tot vandaag, zondag 18 mei heb ik geen weekend gehad. Morgen vlieg ik terug naar huis en dinsdag 20 mei is om 9 uur alweer de eerstvolgende afspraak. Ik neem mij voor om a.s. woensdag m’n vrije tijd in te halen. Het wordt anders te gek.

Rogier heeft aangeboden om Steve en mij op deze vrije zondagmiddag mee te nemen naar de woestijn om kamelen te zien. Dat is aan de ene kant leuk, maar aan de andere kant ook weer twee uur in de auto. Toch ga ik mee omdat je niet elke dag een woestijn met kamelen kunt zien. Uiteindelijk rijden we 90 kilometer over de snelweg heen en zien totaal drie kamelen als stipjes in de verte. Dan draaien we maar om en rijden dezelfde weg weer terug. Ik zie twee van de drie kamelen die we al eerder zagen. Een foto maken met 120 km/uur is niet gemakkelijk en het lukt mij niet de beesten op de foto te krijgen. Wel passeren we tenten waarin waarschijnlijk bedoeïenen wonen. Daarvan een foto maken lukt wel.

Geen taxi?
Op de terugweg stappen Steve en ik uit bij de Red Sea Mall om wat souvenirs te zoeken. De Mall is zo groot dat we eigenlijk verdwalen maar tijdens het verdwaalt zijn vinden we dan toch de enige winkel waarnaar we op zoek waren. Tevreden lopen we naar buiten en mijn bril beslaat van het temperatuurverschil en groot verschil in luchtvochtigheid. Bij de weg langs de Mall rijden normaal veel taxi’s maar nu niet. We besluiten dan maar te gaan lopen (20 minuten in de warmte is niet zo aantrekkelijk vooruitzicht) maar gelukkig komt er na 5 minuten lopen toch een taxi aan. We stappen in en vragen de prijs voor de korte rit (4 á 5 minuten). De taxichauffeur vertelt dat het een ‘vrije gift’ is omdat hij toch al de kant op reed die wij op moeten. Ondertussen laat jij vallen dat hij de taxi dagelijks huurt van de firma voor 140 SAR (± €25,-) en maar moet zien dat hij dat geld er dagelijks uithaalt. We sponseren hem met 10 SAR (± €2,-) voor de rit en hij is tevreden.

In het appartement pak ik m’n koffers al zo ver mogelijk in. Straks ga ik met Rogier mee naar het Britse Consulaat. Daar is een ‘Wellfare-meeting’ en ik ben nieuwsgierig hoe dat er uit ziet. Dit is de verdekte term om bijeen te komen met geloofsgenoten in Jeddah die niet in de moskee komen. Het consulaat is
Brits grondgebied en stelt de zaal beschikbaar. Vooraf ben ik door Rogier aangemeld omdat ze willen weten wie er binnen stapt. De meeting is hartelijk en open. We zingen en luisteren. Dit uur vormt een mooie afsluiting van deze week.  

Om 21.00 uur gaan we met z’n vieren nog even eten in de Red Sea Mall en om 22.30 uur duik ik m’n bed in. Morgen om 3.40 uur gaat de wekker. Om 4 uur staat Ghylem op de stoep en om 6.15 uur gaat het vliegtuig. Het is warm in m’n slaapkamer. Vanmorgen ben ik vergeten de airco op 21 graden te zetten. Het is nu zweten en moeilijk de slaap te vatten…

Jeddah is uitgestrekt en een grote stad. Ter vergelijking: van het puntje van de Maasvlakte tot aan Ridderkerk is ongeveer 50 kilometer. Van de noordelijke stadsgrens / woonwijk tot de zuidelijkste woonwijk is het in Jeddah ongeveer 67 kilometer rijden. Jedah is niet helemaal volgebouwd en er zijn grote delen die er kaal en onbebouwd bijliggen. Het was woestijn en is het nog steeds. Als al die gebieden in de komende jaren worden volgebouwd, dan zal de huidige omvang van de verkeersstromen waarschijnlijk maal 1,5 of maal 2 gaan. Het wegennet is daarvoor (nog) niet ingericht.
Ook de internationale luchthaven ligt binnen de stadsgrezen en wordt momenteel fors uigebreid. Ook dat trekt extra mensen naar de stad. 

Op Wikipedia wordt gesproken over 3,4 miljoen inwoners; al is de datum van dit aantal niet vermeld. Op andere sites lees ik over 5,1 miljoen inwoners. Beide aantallen geeft aan dat er hier erg veel mensen wonen. De totale bevolking van Saoedi-Arabië ligt rond 27,5 miljoen inwoners; zodat in Jeddah bijna een kwart van de hele bevolking woont. Dan nog is het de tweede stad van het land, omdat de hoofdstad Riyadh rond 7 miljoen inwoners telt...

Allemaal een auto?
Het lijkt erop dat al die inwoners een auto hebben. Soms een mooie en dure, a nderensoms ook aftands. Het lijkt ook of de helft daarvan geparkeerd is en de andere helft er mee rondrijdt. Wat een drukte! De wegen zitten overvol en iedereen toetert om de ander te waarschuwen ruimte te houden of te maken. Ook rijden er veel taxi's rond die overal langs schuiven en de kleinste gaatjes benutten. Ook hebben veel auto's krassen op de zijkant of hebben aan de voor- of achterkant een of meerdere deuken. Kleine botsingen komen blijkbaar veel voor.

Natuurlijk willen Steve en ik weten hoe 'erg' het hier gesteld is met de verkeersveiligheid. Dan blijkt dat in het land ongeveer 6 keer meer doden per 100.000 inwoners vallen dan in Nederland of de UK. Niet 4 doden per 100.000 inwoners maar 25; per jaar.... niet zo'n heel veilig land dus om in rond te rijden. Gelukkig worden wij rondgereden door onze collega / chauffeur. Omdat de locaties van de 20 bruggen die we moeten bekijken verspreid over de stad liggen, maken we nogal wat kilometers en ervaren hoe het er aan toe gaat.

Kijk, fietsen en wandelen doe je hier, een enkeling uitgezonderd, niet voor je plezier. Daar is het gewoon te warm voor. Dus als je al op de fiets zit, dan heb je geen auto (met airco) en behoor je tot de armsten van de stad. Er zijn geen voorzieningen voor fietsers, niemand houdt rekening met je en een drukke weg oversteken moet lopend en heel voorzichtig worden gedaan. De fietser is hier voor mij de held op de weg omdat hij (vrouwen fietsen hier niet) z'n leven waagt om zich van A naar B te verplaatsen.
Vandaag was trouwens een topdag en record in het aantal fietsers dat we zagen: zo'n 20 stuks, inclusief twee racefietsers in outfit van de raceclub! Twintig fietsers op één dag is evenveel als we de afgelopen dagen (zondag-woensdag) bij elkaar geturfd hadden. Dus dat zegt wel iets. 

Verder is wandelen hier ook geen pretje. Er zijn wel "trottoirs", maar die zijn zo slecht onderhouden dat je er je nek breekt als je niet uitkijkt. Ook zijn er langs lange stukken geen trottoirs aanwezig of er staan allemaal masten en planten of bomen in. Zebrapaden zijn er wel, maar niemand stopt voor je. Het duidt alleen de plek aan waar je geacht wordt over te steken; verder niets. Als je hier dus wandelt over een langere afstand, dan ben je wat mij betreft een echte held op de weg.

Fietsen en lopen in Jeddah - een hachelijke onderneming.
Respect voor degenen die het in deze asfalt jungle aandurven!

Misschien een beetje rare titel. Verkeer in Jeddah is, zoals ik gisteren al schreef, toch van een andere orde dan in Nederland. Collega's, die hier al wat langer zijn voor de diverse projecten, vertelden dat er in het verkeer in de stad Jeddah elke dag vier doden vallen en tal van gewonden. Vier doden per dag in een stad met ruim 5 miljoen inwoners is wel erg veel; totaal dus zo'n 1460 per jaar. In heel Nederland zijn nog geen twee doden per dag te betreuren (570 doden in 2013) terwijl het aantal inwoners meer dan drie keer zo veel is. Jeddah lijkt daarmee een zeer onveilige stad. Statistieken vind ik helaas op internet niet om de aantallen ongevallen en doden te checken.

Rijden
Het verkeersbeeld is chaotisch. Daarover schreef ik gisteren al. Opvallend is dat het in de meeste gevallen goed gaat. De rijstroken zijn breed, de wegen zijn breed en men is toch wel geneigd de eigen auto te sparen om geen extra deuken en krassen op te lopen. Daarom toetert men frequent om de ander te waarschuwen. 
Ik zit vandaag weer op de achterbank om het project KAASKAR te bekijken en te filmen én we bekijken weer 5 locaties waar de voetgangersbruggen moeten komen. Onderweg heb ik tijd om rond te kijken en mij te verbazen over hoe de Saoedi's, Pakistani en Indiërs hier rijden:
- het zijn allemaal mannen achter het stuur (het is vrouwen verboden om auto te rijden);
- veel mannen zitten met hun hoofddoek om achter het stuur waardoor zij niet zien wat er naast het rijdt of gebeurt;
- we tellen vandaag drie fietsers en twee fietsen achter op een trekhaak - gisteren telden we er nog acht;
- bellen achter het stuur is de normaalste zaak van de wereld;
- een aantal keer zie ik dat het dashboard bekleed is met een kleedje, deken of 'sprei', om het dashboard niet te heet te laten worden;
- veel auto's hebben schade, maar niemand lijkt dat erg te vinden.

Rijden in Jeddah is vooral "voorzichtig aandoen" - zou je denken.

Wachten
Wachten doe je hier voor een verkeerslicht, bij het op- en afrijden van een rotonde, bij een U-turn of als je als voetganger wil oversteken. De verkeersafwikkeling is soms dramatisch en soms ook heel goed. Het hangt van de situatie af en de hoeveelheid verkeer.
Tijdens het schouwen vandaag zagen we vier mannen oversteken over een rijbaan met drie rijstroken per richting. Het waren bijna weer vier doden (zie onder).

Er uiteraard ook wel weer gemakken bij het wachten. Bij alle bezinestations betaal je 0,45 tot 0,60 SAR (Saoedi Arabia Rial) per liter. Omgerekend is dat 9 tot 12 eurocent... Een fles water van 1 liter kost hier 1 SAR (0,19 euro). Wachten bij een benzinestation is dus niet zo erg omdat een volle tank maar 6 euro kost en er geen taxes op worden geheven. Ook veel andere zaken wordt geen belasting geheven: geen loonbelasting, geen BTW of accijnzen. Ook elektriciteit en water worden goedkoop gehouden en zwaar gesubisieerd. De prijzen in de suppermarkt zijn vergelijkbaar met Nederland; uit eten is wel goedkoper. 
De Saoedi's staan ook in de rij om geld te pinnen. De pinautomaten (ATM's) staan hier vaak bij de benizestations of langs de rijbaan en men kan zonder uit de auto te komen geld opnemen. Soms is de plek overdekt zodat je niet in de brandende zon staat te wachten.

Parkeren
En dan je auto kwijt zien te raken. Parkeren doe je hier op je eigen manier. Je zet de auto gewoon ergens neer en kijkt niet of je daarmee anderen hindert. Soms is het wel goed geregeld en is de parkeerplek op een parkeerterrein overdekt met zonneschermen. Als je dat geluk niet hebt, dan zet je de ruitenwisser omhoog, los van de ruit omdat deze dan niet aan je ruit smelt.

In de stad is het overal druk en vol. De infrastructuur is er wel; soms veels te veel asfalt en soms veels te weinig. Parkeren is vaak op een strook onverharde weg langs de drukke route naast drie of vier rijen langsrijdende auto's aan de ene kant en de winkels langs die weg liggen. Uitstappen en om de auto heen lopen is best gevaarlijk en je moet echt uitkijken dat je niet aangereden wordt.
Genoeg stuff voor een verkeersveiligheidsauditor om iets van te vinden en over te zeggen...

Ook al is het vandaag in de rest van de wereld ook een zondag, in Saoedi-Arabië en andere islamitische landen is het een gewone werkdag. Het weekend valt hiet op vrijdag en zaterdag. Dus voor mij de echte eerste werkdag in Jeddah.
Steve en ik worden door onze collega Ron om 8 uur opgehaald bij het appartement en laveren door het verkeer naar het projectkantoor. Dat is hemelsbreed niet zo ver weg, maar het is al behoorlijk druk onderweg. Ron is projectleider van het project '20 voetgangersbruggen' en hij laat direct enkele locaties zien waar zo'n brug moet komen. We rijden langs 'locatie nr. 6' en zien dat het daar die brug over 2x4 rijstroken + 2 maal een parallaleweg van 2 rijstroken. Een hele overspanning dus. We rijden via Tahliya Street naar kantoor. Daar printen we alvast documenten met meer specifieke informatie van de 20 brug-locaties. We hopen ze te kunnen vinden om de plekken te gaan bekijken.
De collega's druppelen binnen en we horen dat we voor 12 uur vanmorgen ons eerste auditrapport in moeten leveren, gelijk met de rest van de rapportage die zij inleveren. OK, eerst onze 80% versie van de audit Tahliya Street afronden.... Dat is nog een hele klus, en het lukt om rond de lunch het te verzenden naar de klant en printer...

Chaos in het verkeer
Na de lunch gaan we met een andere collega op pad om Tahliya Street een keer heen en weer te rijden en de route van 5 km in beide richtingen te filmen zodat we die later nog een terug kunnen kijken. Het is inmiddels 14 uur en op het heetst van de dag zijn er zoveel mensen onderweg. Wat een chaos (in het kwadraat)! Aan belijning op de weg stoort niemand zich. Op vier rijstroken rijden ze met z'n vijven naast elkaar, snijden, duwen en trekken. Hier geldt het recht van de sterkste (grootste SUV) en degene met de meeste lef. Voorrang heeft degene die het eerst de z'n neus van de auto vóór die van de andere steekt. Voorrangsborden, haaientanden? ze zijn er niet. Op de (vierstrooks)rotondes die we onderweg tegenkomen geldt nog meer het recht van de sterkste. Belangrijke oorzaak van de files is het op willekeurige momenten kunnen omkeren via de middenberm (U-turn) waardoor beide verkeersstromen worden geblokkeerd én doordat er veel doorsteken zijn tussen parallelweg (2x2 rijstroken) en hoofdrijbaan (2x3 of 2x4 rijstroken).

Op de linkerstrook van de hoofdrijbaan staat verkeer stil voor de U-turn omdat zij daar moeten invoegen in de stroom op de linkerstrook van de tegenrichting. Op de rechterstrook van de parallelbaan staat het verkeer stil doordat zij willen wisselen naar de parallelbaan en anderen juist de hoofdrijbaan weer op willen
draaien. Gelukkig rijdt de ervaren chauffeur ons en kunnen wij op de omgeving letten...

Camera overheated
Dan verschijnt op mijn camera die ik  achter de voorruit heb gehangen de melding 'overheated - will turn  off'. Nee hé, dat ding hangt natuurlijk in de brandende zon achter glas en achter een eigen behuizing. Niet gek dat het dan te warm wordt. Ik haal de camera uit de behuizing en hou het voor de airco. Het helpt iets.

Het lukt ons om vanmiddag 5 locaties van de 20 voetgangers-bruggen te bekijken. Dat betekent dat we telkens uit de auto moeten, foto's maken en weer instappen. Dezelfde locatie moeten we twee keer aandoen omdat we hier niet veilig tussen het verkeer kunnen oversteken. Dat betekent dus 10 keer auto uit, foto's maken en 10 keer weer de auto in. De wisseling van temperatuur is telkens een mokerslag. Om 18 uur zijn we bij het appartement terug en ordenen we de foto's en video's. Douchen en om 19.30 uur met de collega's eten in de Red Sea Mall. Dat ligt op 5 minuten rijden. Een enorm winkelcentrum van drie verdiepingen en een kelder in twee 'ringen' en drie 'takken' of zo iets. Ik heb het niet helemaal kunnen overzien. Wel mooi om te zien.